Burung Pipit (Anthus spp) merupakan sejenis kumpulan burung yang terdapat di Malaysia dengan mendiami dipelbagai kawasan lapang. Secara amnya terdapat 3 kategori burung pipit yang saya tahu mengikut habitat iaitu Jenis Burung Pipit Raya, Jenis Burung Pipit Rumah dan Jenis Burung Pipit Kepala Hitam. Bagi kawasan jelapang padi dan kawasan tanah lapang di Malaysia terdapat dua jenis burung pipit yangg habitatnya dikawasan tanaman padi iaitu Burung Pipit Uban (Lonchura maja) dan Burung Pipit Padi (Lonchura leucogastra) iaitu (Foto disebelah). Saya memang gemar menangkap dan belajar mengenai burung pipit semanjak zaman kanak-kanak lagi.
Dalam pembacaan saya mengenai burung pipit boleh dikatakan bahawa terdapat sebanyak 15 jenis burung pipit yang popular di Malaysia dan kebanyakkannya dinamakan mengikut rupabentuk fizikal, habitat, tempat populasi banyak ditemui dan warna bulu. Berikut adalah 15 jenis burung pipit iaitu Pipit Raya, Pipit Kepala Hitam, Pipit Kepala Putih, Pipit Rumah, Pipit Batu, Pipit Kuning, Pipit Dada Kuning, Pipit Jawa, Pipit Padi, Pipit Pinang, Pipit Rawa, Pipit Rimba, Pipit Tanah, Pipit Tuli dan Pipit Uban (Foto di kiri).
Burung pipit kebanyakkannya terbang berkumpulan dan mendiami kawasan tanaman padi yang hampir masak. Kumpulan burung ini terbang beramai-ramai dan sering mengeluarkan bunyi yang kuat dan bersahutan. Burung ini mempunyai kepak yang kuat untuk terbang dengan sepasang kaki yang ada kaki untuk hinggap pada ranting atau daun. Burung pipit membiak dengan bertelur dalam sarang yang diperbuat daripada ranting dan daun rumput kering.
Dalam pembacaan saya mengenai burung pipit boleh dikatakan bahawa terdapat sebanyak 15 jenis burung pipit yang popular di Malaysia dan kebanyakkannya dinamakan mengikut rupabentuk fizikal, habitat, tempat populasi banyak ditemui dan warna bulu. Berikut adalah 15 jenis burung pipit iaitu Pipit Raya, Pipit Kepala Hitam, Pipit Kepala Putih, Pipit Rumah, Pipit Batu, Pipit Kuning, Pipit Dada Kuning, Pipit Jawa, Pipit Padi, Pipit Pinang, Pipit Rawa, Pipit Rimba, Pipit Tanah, Pipit Tuli dan Pipit Uban (Foto di kiri).
Burung pipit kebanyakkannya terbang berkumpulan dan mendiami kawasan tanaman padi yang hampir masak. Kumpulan burung ini terbang beramai-ramai dan sering mengeluarkan bunyi yang kuat dan bersahutan. Burung ini mempunyai kepak yang kuat untuk terbang dengan sepasang kaki yang ada kaki untuk hinggap pada ranting atau daun. Burung pipit membiak dengan bertelur dalam sarang yang diperbuat daripada ranting dan daun rumput kering.
Serangan burung pipit dikawasan tanaman padi terutama dikawasan penanaman padi di luar kawasan jelapang atau kawasan terpencil menjadi satu ancaman kepada pesawah. Jika tidak dikawal serangan burung pipit mampu mnengurangkan hasil padi sehingga 60-70% jika tiada kawalan langsung. Biasanya petani akan membuat "ORANG-ORANG" ditengah sawah iaitu tiang kayu yang di pasang dengan baju lama dan dipasangkan topi dan disambung dengan tali yang ditarik dari satu punca. Orang-orang ini akan bergerak-gerak seperti manusia sambil petani menjerit-jerit menghalau burung tersebut. Tali tersebut juga di gantung dengan tin-tin susu (2-3 tin) yang digantung dan akan mengeluarkan bunyi yang mengejutkan burung pipit lalu terbang. Pengalaman saya ketika menanam padi di Solok Komong Muar dan Sawah Ring dulu mendapati penat juga nak goyang tali kerana burung pipit yang lapar tetap terbang dan datang balik makan padi hingga kenyang!
Kawalan serangan burung pipit juga dapat dikawal dengan memasang jaring atau pukat dikawasan strategik. Burung yang terkejut akan terbang dan terlanggar jaring lalu melekat. Saya ada mendengar dari En Zul mengenai rakan beliau iaitu seorang profesional yang menangkap burung pipit secara komersil menggunakan pukat atau jaring pipit. Rakan beliau ini mendapatkan leses dari PERHILITAN untuk menangkap burng pipit. Katanya kaedah yang digunakan mampu tangkat sehingga 300 - 400 ekor burung yang dijual dengan harga RM 0.50 - RM 1.00 seekor di kedai jual burung.
Saya ada kaedah tersendiri menangkap burung pipit. Saya gunakan getah pelekat yang diperbuat dari "damar batu" (Foto di kiri )yang dihancurkan kemudian dipanaskan dan dicampur dengan susu getah untuk jadi getah pelekat. Cara lain buat getah pelekat ialah dengan campurkan minyak hitam terpakai dengan susu getah. Getah ini di padang dilokasi burung pipit sering hinggap dan kita bersiul memengil burung pipit datang. Apabila kaki burung hinggap pada ranting yang dibalut getah, kita datang dan kutip burung pipit tersebut. Buangkan getah pelekat dengan minyak dan kapas. Masukkan dalam sangkar yang diperbuat dari pelepah rumbia. Saya jual pada rakan2 dengan harga RM 0.30 seekor untuk pipit padi dan RM 0.50 untuk pipit uban pada awal tahun 1970'an.
Artikel burung pipit memberikan saya ingatan zaman dulu ketika menjaga sawah padi kerana masa itu pengeluaran bahan makanan ialah padi dan tanaman kontan dimana tanaman getah dan kelapa sawit belum sepopular seperti masa kini. Saya makan beras baru selalu yang sangat berzat (Proses padi jadi beras dengan lesung kayu : foto sebelah), makan ikan air tawar dari sungai depan rumah (Tiada makanan komersial), makan sayuran kampong (Daun ubi, paku pakis, batang keladi, meranti - tanpa baja kimia dan tiada guna racun) dan masak dengan kayu api. Mana nak cari anak kita sekarang?....Hai Burung Pipit...
BURUNG PIPIT....SAIZNYA KECIL LAGI....
TERBANG BERKUMPULAN...DISAWAH PADI....
KENANGAN SILAM....MENGINSAFI DIRI...
APA NAK BUAT....BUAT ARTIKEL LAGI....
Tidak ada komentar:
Posting Komentar